Bản án số: 03/2018/KDTM-ST Toà án nhân dân Thành phố Hạ Long về Tranh chấp hợp đồng bảo hiểm thân tàu

Ngày 08/4/2016, Công ty TNHH Vận tải biển Dân Xuân (gọi tắt là Công ty Dân Xuân) và Công ty Bảo hiểm PJICO Quảng Ninh (gọi tắt là PJICO Quảng Ninh), cùng nhau ký Hợp đồng bảo hiểm tàu biển Minh Đức  Phát  68  sốP-16/QNI/MCA/2200/0002.  Theo đó, PJICO Quảng Ninh nhận thực hiện trách nhiệm bảo hiểm thân tàu và bảo hiểm trách  nhiệm  dân  sự của  chủ tàu  theo đơn  và Giấy  chứng  nhận  bảo  hiểm  số P-16/QNI/MCA/2200/0002  ngày  08/4/2016  theo điều kiện bảo hiểm A, phần 1 của Quy tắc bảo hiểm thân tàu đối với tàu hoạt động trên vùng biển và các vùng nước liên  quan đến biển Việt Nam ban hành theo quyết định số 843/2012/QĐ-PJICO (gọi tắt là Quy tắc bảo hiểm tàu biển của PJICO). Công ty Dân Xuân đã thực hiện đầy đủ nghĩa vụ thanh toán toàn bộ phí bảo hiểm cho PJICO Quảng Ninh với số tiền 320.447.188 đồng.

Khoảng  02h30  phút,  ngày  09/3/2017,  tàu  Minh Đức  Phát 68 trên đường vận chuyển gạo từ An Giang về cảng Hải Phòng thì bị chìm tại vùng biển Ba Lạt, Thái Bình  tại  tọa độ 20016’09.734”N -106054’23.94”E. Toàn bộ thuyền viên được tàu cá TB 99997.BTS đang hoạt đồng gần khu vực tàu Minh Đức Phát 68 bị chìm cứu vớt và đưa vào bờ. Ngày 31/3/2017 Cảng vụ Hải Phòng có công văn số 571/CVHHHP-AT&TTHH chấp thuận phương án thăm dò xác tàu Minh Đức Phát 68.

Ngày 04/4/2017 PJICO Quảng Ninh có công văn số 51/2017/QNI-NVI đề nghị Công ty Dân Xuân liên hệ với Xí nghiệp khảo sát đảm bảo an toàn hàng hải miền bắc để tìm kiếm xác tàu Minh Đức Phát 68. Ngày 03/5/2017 Công ty Dân Xuân đã ký hợp đồng số 0105/2017/HĐKS với Xí nghiệp khảo sát đảm bảo an toàn hàng hải miền bắc để tiến hành khảo sát rà quét vị trí tàu tàu Minh Đức Phát 68 bị chìm đắm với  tổng chi phí là97.776.462đ. Đến ngày 10/5/2017 thì xác tàu Minh Đức Phát 68 được xác định, ngày 12/5/2017 thì thợ lặn đã lặn xuống xác tàu. Ngày 13/5/2017 giám định viên của Công ty CP giám định Phương Bắc Hà Nội (NORI) do  PJICO  thuê đã tiếp cận xác tàu Minh Đức Phát 68 để tiến hành giám định. Theo kết luận giám định của Công ty CP giám định Phương Bắc Hà Nội (NORI): Nguyên nhân của vụ tai nạn chìm tàu có thể nhận định là do đáy tàu va vào vật thể không xác định, làm đáy của két ballast số 02 (phải, trái) và đáy của hầm hàng số 2 bên phải bị thủng (sự va chạm của đáy tàu với vật thể không xác định là bất khả kháng). Nước biển tràn vào đầy két ballast sô 2 (phải, trái) và hầm hàng số 2, làm cho tàu bị chúi lại, nghiêng sang bên phải, khu vực cabin phía sau lái  bị  ngập  nước.  Do đó, nước  biển  tràn  vào đầy  buồng  máy  qua  các  cửa  lên xuống, dẫn đến tàu bị mất tính nổi và tự chìm. Ngày 25/5/2017 Cảng vụ hàng hải Hải Phòng có Báo cáo điều tra xác minh tai nạn chìm tàu Minh Đức Phát 68 xảy  ra  vào  ngày  09/3/2017 tại vùng biển Thái Bình.

Ngày 10/8/2017 Cảng vụ hàng hải Hải Phòng có công văn số 1520/BCĐT- CVHHHP trả lời PJICO khẳng định lại kết luận tại Báo cáo điều tra xác minh tai nạn chìm tàu Minh Đức Phát 68, kết luận nguyên nhân tai nạn chìm tàu do đáy tàu va vào vật thể không xác định là nguyên nhân bất khả kháng. Ngày  30/5/2017,  Công  ty  Dân  Xuân  có công  văn  số18/2017/MDDP68  gửi Công ty PJICO Quảng Ninh từ bỏ đối tượng bảo hiểm là tàu Minh Đức Phát 68 vì líd o chi phí trục vớt và sửa chữa vượt quá giá trị con tàu.

Ngày 12/10/2017, công ty Dân Xuân đã nộp đầy đủ hồ sơ liên quan đến sự cố và yêu cầu bồi thường cho Tổng công ty bảo hiểm PJICO và đã được Tổng công ty PJICO  xác  nhận  là  đã  nộp  đủ  hồ  sơ  yêu  cầu  bồi  thường  tại công  văn  số 2999/2017/TSC/PTTH ngày 12/10/2017. Tại buổi làm việc vào ngày  27/9/2017, Tổng công ty bảo hiểm PJICO đã đề nghị với Công ty Dân Xuân để PJICO được trục xác tàu nhằm xác định chính xác nguyên nhân tại nạn. Công ty Dân Xuân chấp nhận đề nghị và cho PJICO thời hạn 30 ngày để trục vớt tàu, nếu trong thời hạn 30 ngày không trục vớt được tàu thì phải thực hiện trách nhiệm bồi thường. Hết thời hạn 30 ngày nói trên PJICO đã không thực hiện được việc trục vớt tàu.

Ngày 13/12/2017 Công ty Dân Xuân gửi PJICO công văn số 28/2017/DX yêu cầu PJICO đến ngày 25/12/2017 nếu không thực hiện được việc ký hợp đồng với đơn vị trục vớt tàu thì phải thực hiện trách nhiệm bồi thường. Tuy nhiên đến ngày 25/12/2017 PJICO cũng không ký hợp đồng được với đơn vị trục vớt tàu. Ngày 30/3/2018 Công ty Dân Xuân nộp đơn khởi kiện PJICO tại Tòa án nhân dân thành phố Hạ Long, yêu cầu: Buộc  Tổng  công  ty  bảo  hiểm  PJICO  phải  bồi  thường  cho  Công  ty Dân  Xuân các khoản tiền sau:

- Bồi thường thiệt hại toàn bộ giá trị của tàu “Minh Đức Phát 68” tại thời điểm xảy ra tai nạn ngày  09/3/2018  là 19.806.472.000 đồng (theo kết quả định giá của Công ty TNHH giám định và định giá Bảo Tín).

- Bồi thường chi phí  rà quét,  tìm  xác  tàu Minh Đức Phát 68 mà công  ty  Dân Xuân đã thanh toán là 97.776.462 đồng. Tổng cộng phải bồi thường là 19.904.248.462đ.

- Phải trả tiền lãi  do  bên  Bảo  hiểm  chậm bồi thường với  mức  lãi  suất  nợ quá hạn  trung  bình trên thị trường kể từ ngày 01/01/2018trên  tổng số tiền phải bồi thường là 19.904.248.462đ.

- Phải trả tiền chi phí giám định là 110.000.000 đồng theo Hợp đồng định giá số 018-031/2018/HĐ-DX ngày 25/6/2018.

Quyết định của Tòa án:

Áp dụng:

Khoản 1 Điều 30, Điểm b Khoản 1 Điều 35, Điểm a Khoản 1 Điều 39 và Điểm b Khoản 1 Điều 40,  Khoản 1 Điều 147, Điều 273  Bộ luật tố tụng dân sự; Điểm c Khoản 2 Điều 17, Điểm d Khoản 1 Điều 18 Luật kinh doanh bảo hiểm; Điều 260, Điều 261, Điều 262, Điều 306 Luật thương mại; Điều 322, Điều 323, Điều  324, Điều  329,  Điều  330,  Điều  333 Bộ  luật  hàng  hải; Nghị  quyết 326/2016/UBTVQH14; Án lệ số 09/2016/AL được Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao thông qua ngày 17 tháng 10 năm  2016  và được công bố theo Quyết định số 698/QĐ-CA ngày 17 tháng 10 năm 2016 của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao về xác định lãi suất nợ quá hạn trung bình trên thị trường.

Tuyên xử:

Chấp nhận toàn bộ yêu cầu khởi kiện củaCông ty TNHH Vận tải biển Dân Xuân đối với Tổng công ty cổ phần bảo hiểm Petrolimex (PJICO) và chấp nhận yêu cầu độc lập của Ngân hàng TMCP Phương Đông Buộc Tổng công ty cổ phần bảo hiểm Petrolimex (PJICO) phải bồi thường cho Công ty TNHH Vận tải biển Dân Xuân số tiền tổn thất toàn bộ đối với tàu Minh Đức Phát 68 là 19.806.472.000đ; bồi thường chi phí cần thiết và hợp lý trong việc rà  quét  tìm  xác  tàu  là 97.776.462đ.  Tổng  cộng tiền  bồi  thường  bảo  hiểm là 19.904.248.462đồng. Buộc Tổng công ty cổ phần bảo hiểm Petrolimex (PJICO) phải trả cho Công ty TNHH Vận tải biển Dân Xuân tiền lãi theo lãi suất quá hạn trung  bình trên thị trường tại thời điểm xét xử là 14,32%/năm đối với số tiền phải bồi thường kể từ ngày 01/01/2018 đến ngày xét xử bằng: 1.828.935.000đ.

Buộc Tổng công ty cổ phần bảo hiểm Petrolimex (PJICO) phải trả cho Công ty TNHH Vận tải biển Dân Xuân tiền chi phí giám định thiệt hại là 110.000.000đ. Tổng số tiền Tổng công ty cổ phần bảo hiểm Petrolimex (PJICO)  phải trả cho Công ty TNHH Vận tải biển Dân Xuân là 21.843.183.000đ (hai mươi mốt tỷ, tám trăm bốn mơi ba triệu một trăm tám mươi ba ngàn đồng). Trong đó ưu tiên trả cho Ngân hàng Phương Đông số tiền là8.759.004.000đ và tiền lãi phát sinh theo hợp  đồng  tín  dụng số  0021/2015/HĐTD-DN  ngày  10/6/2015 với lãi  suất  thỏa thuận trong hợp đồng tín dụng này tính từ ngày xét xử đến ngày ngân hàng nhận được đầy đủ số tiền nói trên. Số tiền còn lại trả cho Công ty TNHH Vận tải biển Dân Xuân. Kể từ ngày bản án có hiệu lực pháp luật, Công ty TNHH Vận tải biển Dân Xuân, có đơn đề nghị thi hành án, nếu Tổng công ty cổ phần bảo hiểm Petrolimex (PJICO)  không trả được khoản tiền phải thi hành, thì hàng tháng còn phải chịu khoản tiền lãi với lãi suất quá hạn trung bình trên thị trường tại thời điểm xét xử sơ thẩm tương ứng với thời gian chưa thi hành án.

Bản án này được thi hành theo quy định tại Điều 2 Luật Thi hành án dân sự thì người được thi hành án dân sự, người phải thi hành án dân sự có quyền thỏa thuận thi hành án, quyền yêu cầu thi hành án, tự nguyện thi hành án hoặc bị cưỡng chế thi hành án theo quy định tại các Điều 6, 7 và 9 Luật Thi hành án dân sự; thời hiệu thi hành án được thực hiện theo quy định tại Điều 30 Luật thi hành án dân sự.

Về  án  phí: Tổng  công  ty  cổ  phần  bảo  hiểm Petrolimex (PJICO)  phải nộp 129.843.000đ án phí kinh doanh thương mại sơ thẩm. Trả lại cho Công ty TNHH Vận tải biển Dân Xuân số tiền tạm ứng án phí đã nộplà 65.595.000đtheo biên lai số 0002927, ngày 17/5/2018 của chi cục thi hành án dân sự TP Hạ Long.